- Şirketi satın almak için ne kadar ödenmesi gerektiğini gösterir.
- Şirketi bir bütün olarak ele alarak gerçek değeri hakkında daha net bir resim çizer.
- Temelde piyasa değerini baz almakla birlikte nakit ve borç etkisini de dikkate almaktadır.
- Mevcut-Planlanan yatırım ve operasyonları gözönünde bulundurmaktadır.
- Ülkeler arasındaki vergilendirme politikalarından kaynaklanan farklılıkları ortadan kaldırdığı için uluslararası bir değerleme ölçütü olarak kullanılabilmektedir.
- Her sektör için kullanılamamakla beraber, aynı sektörde yer alan benzer şirketlerle karşılaştırma imkanı sunmaktadır.
Hangi Değer?
Yazının devamında iki farklı “Değer” ifadesi bulunmaktadır. Biri Enterprise Value dediğimiz“Şirket Değeri”, diğeri ise (hisse fiyatı x hisse adedi dediğimiz) özkaynak değerini ifade eden “Piyasa Değeri”dir.
Enterprise Value Nasıl
Hesaplanır?
EV = Piyasa Değeri + Net Borç (Toplam Borç – Toplam Nakit)
EV hesaplamak için;
Önce Piyasa Değeri (Hisse Fiyatı x Hisse adedi ) hesaplanır. Bu tutara
bilançoda yer alan Finansal Yükümlülükler
(Kısa Vadeli Finansal
Yükümlülükler + Uzun Vadeli Finansal Yükümlülüklerin Kısa Vadeye Düşen Kısmı +
Uzun Vadeli Finansal Yükümlülükler) eklenir, Nakit ve Benzerleri çıkarılır.
Nakit ve Borcun Şirket
Değerlemesindeki Rolü
Şirket satınalmaları genellikle piyasada işlem gören değerlerinin çok
üzerinde gerçekleşmektedir. Bunun en önemli etkenlerinden biri şirketin
özsermaye değerinin yanısıra mevcuttaki nakit ve borçlarının değerlemeye dahil
edilmesidir. Şirket el değiştirdiği takdirde tüm aktif ve pasifleriyle birlikte
el değiştirir.
Piyasa Değeri aynı olan iki şirket düşünelim. Biri borçsuz, diğer ise
yüklü miktarda borç taşıyor. Her ne kadar her iki şirketin “Piyasa Değeri” aynı
olsa da, borçlu olan şirketin “Şirket Değeri” daha yüksektir. Konuyu biraz
örneklendirelim:
Borcu olmayan ve Şirket Değerleri 1.000 TL tutarında iki şirket düşünelim.
İlk şirkette hiç nakit olmasın, diğerinde ise 250 TL nakit olsun. Halka açık olan
bu şirketlerden ilkinin piyasa değeri 1.000 TL, ikincisinin ise, 1.250 TL
seviyesinde oluşması beklenir. Bunun nedeni İkinci şirketin kasasında
kullanabileceği 250 TL bulunmasıdır. Bu nedenle her iki şirketin Şirket Değeri
1.000 TL olmasına rağmen Piyasa Değerleri birbirinden farklıdır.
Başka bir örnek verirsek; eğer şirketin piyasa değeri 500 TL olduğunda, üzerinde 150 TL uzun vadeli
finansal yükümlülük varsa, şirketi satınalmak için 500 TL’den daha yüksek bir
tutar ödenmesi gerekir. Alıcının bu
şirketi satın alması için 650 TL (500+150) ödemesi gerekir. Alıcı borcu da
dikkate almak zorundadır. Uzun vadeli borç aslında şirketin değerini artıran bir
etken görevi görmektedir.
Nakit ve nakit benzerleri ise Şirket değeri üzerinde tam tersi bir
etkiye sahiptir. Örneğin piyasa değeri 500 TL olan bir şirketin 300 TL nakdi
bulunsun. Şirketi'in Piyasa Değeri'ne göre 500 TL ödenmesi gerekir. Ancak Şirketin
değeri aslında 200 TL’dir. Kalanı kasadaki para için ödenmektedir.
Rasyolar Önemlidir
Bir şirketin değerinin tespit edilmesi için tek başına Enterprise Value
elbette yeterli değildir. Ancak olması gereken gerçek değerine en yakın seviyeyi
verebilmektedir. EV farklı sermaye yapıları olan şirketleri karşılaştırma
imkanı sağlayarak yatırımcılar açısından daha sağlıklı karar alınmasında etkin
rol oynamaktadır.
Şirketin yer aldığı sektöre göre, İndirgenmiş nakit akımlarının, Enterprise
Value/EBITDA, Fiyat/Kazanç, Piyasa Değeri/EBITDA, Piyasa Değeri/Satışlar,
Piyasa Değeri/Defter Değeri gibi bir takım çarpanların da analiz edilmesi
gerekmektedir. Bu rasyolar yurtiçindeki ve yurtdışındaki benzer diğer şirketlerle
karşılaştırma imkanı sunabilmektedir.
Enterprise Value/FAVÖK Rasyosu
(EV/EBITDA)
EV: Enterprise Value (Şirket Değeri)
EBITDA: Earnings Before Interest, Tax, Depreciation, Amortization (FAVÖK-Faiz, amortisman ve vergi öncesi kar)
EV/EBITDA çarpanının kesin bir seviyesi bulunmamakla birlikte ortalama 5
ile 14 arasında değiştiği görülmektedir. Son 2 yıllık süreçte BIST’te halka arz
edilen şirketlerin, arz öncesi EV/EBITDA rasyoları ortalama 9, FD/EBITDA rasyoları ortalama 7 seviyesinde oluştuğu söylenebilir.
yanlışım varsa düzelt...1.kasasında 250 tl varsa şirket 1250 tl ediyor ise
YanıtlaSil2.150 tl borçlu şirket niye 650 tl eder.
3.kasasında 200 tl varsa 500 tl lik şirketin piyasa değeri niye 300 tl değil.
1) 1250 TL o şirketin piyasa değeridir.(Hisse fiyatı x hisse adedi) Ancak şirketin asıl değeri (Enterprise value) her ikisinde de aynıdır yani 1000 TL'dir. Bu değerdeki amaç nakit ve borcun etkisi dışındaki şirketin değerini tespit edebilmek.
YanıtlaSil2) Şirketin değerini belirleyen, o şirketin gelecekte sağlayacağı getirilerinin bugünkü değeridir. Piyasa değeri, nakit ve borcu dikkate almadan bunu ifade eder. Ancak şirketi satın alan, kasadaki parayla faiz kazancı sağlamak veya borcunu tutup faiz ödemek için şirket satın almaz. Alıcı şirketin kendisiyle ilgilenir. Kasadaki parayla borcunu kapatır. Kapatmaya yetmiyorsa şirketin borcu kalır. Bu borcu şirket değerinde dikkate almak gerekir. O yüzden piyasa değeri 500 TL olup, 150 TL borcu olan şirketin değeri 650 TL olarak dikkate alınmalıdır.
3) Kasasında 200 TL olan şirketin piyasa değeri 500 TL'dir. Ancak şirketin değeri aslında 300 TL'dir. (1. soruda açıkladığım nedenden ötürü.)